30.6.17

તડ-કો


વરસાદે નાહીને આવ્યો રે તડકો
કાચ જેવો આંખમાં વાગ્યો એ તડકો

પાનખરે પાંદડાંઓ ગણતો'તો તડકો
શરદમાં સ્નેહભીનું ઢળતો'તો તડકો

શિયાળે મોઘું મલકતો જે તડકો
ઉનાળે ભારે બળબળતો તે તડકો

માટી પર કેસરીયા મરતો સૈ તડકો
લીલાને સોનેરી કરતો ભૈ તડકો

સુરજના સંગથી છટકતો જે તડકો
છાયાને આવરી અટકતો તે તડકો

બે બોધકથા

1 : પ્રકૃતિ એવી કે અમુક વિચાર આવે જ નહી. જેમ કે રાત્રિભ્રમણ દરમ્યાન અશુભ થવાની સંભાવના. આવો વિચાર પણ કોઇ કરીને ધરે ત્યારે વિચાર તરીકે દેખાય.
દલહૌજીનું આયોજન. ભાણિયાઓને બારમાની પરીક્ષા પૂરી થઇ હતી અને બહેનોને એટલી શ્રદ્ધા હતી કે તેમના કિશોરોને હેમખેમ તો પાછા લાવીશ. બે બહેનપણીઓ પણ જોડાઇ હતી. જેમાં એકની રસમ કઇંક આવી : " તુ તારે ઍવરેસ્ટ ચઢ.હું હૅલીકૉપ્ટરમાં બેસી ઍવરેસ્ટ ફરતે આંટો મારી તારા સ્વાગત માટે ગરમાગરમ ચા સાથે બેઝકૅમ્પ પર  ઉભી રહીશ."  મમ્મી, બે ભાણીયા , એક ભાણી સહિતનો આ પ્રવાસ પ્રમાણમાં પ્લાન્ડ અને સગવડભયોૅ રહેવાનો હતો.

અત્યારે ભાણીયાના ઘેર ભાણીયા છે એટલી જુની આ ઘટનામાં સમયચૂક થવાની સંભાવના છે.
અમારી ટ્રેન 6-7 કલાક મોડી થઇ એટલે કેન્ટ સ્ટેશને મધરાતે પહોંચ્યા. રાત ત્યાં જ ગાળવી કે ટૅક્સી લઇ ઠેકાણે પહોંચવું તેની ચચૉ ય 6-7 કલાકથી મંડાયેલ હતી. અમારી બથૅની બાજુની બથૅ પર આમીૅ પસૅન હતા. એમણે સૂચવ્યું કે રેલ્વે પોલીસની સલાહ લેવી. પુલીસ તેમજ આમીૅ-બંને પસૅન્સનુ કહેવું હતું કે રસ્તો સેઇફ છે, પાંખો વાહનવ્યવહાર પણ ચાલુ હશે અને અંતર પણ વધુ નથી.  સાત વ્યક્તિના હૉટેલ રોકાણનો ખચૅ નકામો શું કરવા કરવો !

વાત તો વાજબી અને અનુસરવા યોગ્ય છે, એમ મને લાગતું હતું. પણ, બૅનપણીને એ જોખમી જણાતું હતું : "સાથે કોઇ પુરુષ નથી !" (બે કિશોર હતા સાથે) છેલ્લુ સ્ટેશન હોવાથી પોલીસ મૅન મારી સાથે આવ્યા અને ટૅક્સી કરવામાં મદદ કરી. ટૅક્સી બુકીંગનું તંત્ર સરસ લાગ્યુ મને. ટૅક્સી, માલીક અને ડ્રાયવરની વિગત તે ઑફિસે નોંધાયેલ હોય અને તેમાથી આપણે ટૅક્સી પસંદ કરવાની. એકદમ સેઇફ. પણ, બેનપણીને એમ નહોતું લાગતું. ટૅક્સી ઍસોશિએશનની મિલીભગત હોય તો ! મને લાગતું કે અમે એટલા ગણમાન્ય નહોતા કે કોઇ અમારું એટલું બધું ધ્યાન રાખે.

છેવટે ,ટૅક્સી-ક્વૉલીસમાં બૅઠા. "તું આગળ બૅસ." ઍમ રીસમાં હુકમ કરવામાં આવ્યો. ડ્રાયવર 20-22 વષૅનો યુવાન હતો. હૅન્ડસમ હતો. ડ્રાયવરની બાજુની સીટ પર હું ગોઠવાઇ.વચ્ચેની સીટમાં સ્ત્રીવગૅ અને પાછળ સામાન સાથે કિશોરો. "જાગતી રહેજે." ફરમાન આવ્યું.  ટૅક્સીને ટાઉનમાં લેતા ડ્રાયવર વદ્યા : ઘર હોકર નીકલના હૈ. ઠીક ભાઇ. ગલીને નાકે ક્વૉલીસ ઊભી રાખી તે અંદરની તરફ ગયો. મજુર સમુદાય રહેતો હોય તેવો વિસ્તાર જોઇ મને વિચાર આવ્યો કે સહપ્રવાસીઓ ડ્રાયવરને ગુંડો માનવા ના પ્રેરાય તો સારું.    ડ્રાયવરની સીટ તરફનો દરવાજો ખોલી કોઇ બીજો જ જણ સીટમાં ગોઠવાયો અને મને ફાળ પડી. ફાળ એ પડી કે હવે સહપ્રવાસીઓ મારો વારો કાઢશે-ફરીથી. બૅનપણી એ રાગ ટૉણા આલાપ્યો.પણ, બૅનપણી, કોણ ગણકારે !
નવો ડ્રાયવર પડછંદ પ્રૌઢ શીખ ! અમારા જુથના વ્યક્તિત્વને જાણી "પિતા એ વિચાયુૅ હશે કે યુવાન દિકરાને બદલે પોતે ,અનુભવી વ્યક્તિ જાય તે યોગ્ય રહેશે." મારા આવા મંતવ્યોના જવાબમાં મારી કલ્પનાનો સામો છેડો પુરો થાય તે પછીની સંભાવનાઓનું ચાક્ષુશ વણૅન કરવામાં આવતું હતું. અને આ વાતૉલાપ  ભદ્રંભદ્રની ભાષામાં કરવામાં આવતો જેથી ચારચક્રીવાહનચાલક સમક્ષ અમારું સખ્ય તેમજ શંકાઓ ઉઘાડી ન પડે. તદ્ભવ શબ્દોની ભારતવ્યાપી સમાનતા અંગે અમે તે કાળે ગ્નાનાંંધારગ્રસ્ત હતાં.

શહેર છોડી ગાડી આગળ વધી અને હિમાલયની ઠંડી હવાનો સ્પશૅ થતાં છેલ્લા નવેક કલાકથી તણાયેલ ચિત્ત નિવિૅચાર થઇ શવાસન પ્રતિ નમવા લાગ્યું. સહપ્રવાસીઓની વધુ એક આશંકા સાચી પડી. "તું પાછળ આવી જા." અને આમ આગળ-પાછળ કરતાં અમે દલહૌજી પહોંચ્યા. ટૂંકમાં, એવું કઇં જ ન થયું જેની ચિંતા સેવવામાં આવી હતી. સામાન્ય માનવજીવનની જેમ જનમ્યા, ઍન્જિનીયર થયા~પરણ્યા, પત્યા એવો ઘાટ થયો.
બોધ : ચિંતા કંટાળાજનક ઉપક્રમ છે.

2 : આ જ પ્રવાસ દરમ્યાન ધમૅશાલાથી કરેલ ટૅક્સી ડ્રાયવર જોડે બધાને ફાવી  ગયું. એટલું કે અમારા લીસ્ટમાં ના હોય તેવી મજેદાર જગ્યાઓ એ તે અમને લઇ ગયો, અમારા ખચેૅસ્તો ! અને વાતો તો ધમાધમ. એમાં એ ઉત્સાહી જીવે પોતાની પ્રેમકહાની ય કહી દીધી, હૅપી ઍન્ડિંગવાળી. પ્રેમ ખાતર એણે પ્રેમિકા અને હવે પત્નિના ભાઇઓનો માર ખાધાનું ય કહી દઈ એણે ઉમેયુૅ :" મેરે ઘરમેં કીસીકો-ભાઇઓ કો ઈસ બાત કી ખબર નહીં. વર્ના બખેડા બઢ જાતા. "  અને આગળ એ જ થયું જેની વાચકે ધારણા કરી લીધી.ડ્રાયવર એને ઘેર લઇ ગયો પત્નિને મળાવવા. ડ્રાય'વર'ના કુટુંબીજનોની હાજરીમાં ડ્રાયવરભાયૉ જેવી ટ્રે લઇને પ્રવેશી, અમારા જુથના સૌથી ઓછું બોલતા સભ્ય શુદ્ધ હિન્દીમાં બોલ્યા : ઇનકે લીયે આપને માર ખાયા, લાઝમી હૈ !

બોધ : હાસ્ય તેમજ રુદનના આંસુંનું સ્ત્રોત એક છે.